بدون شک یکی از مهمترین مسائل مربوط به غیبت و ظهور حضرت ولی عصر (عج) مساله انتظار است که اهمیت قابل توجهی دارد تا جایی که پیغمبر گرامی و ائمه معصومین علیهم السلام بر آن تاکید ویژه ای داشته اند و آن را زمینه رشد و تربیت الهی انسانها دانسته اند. حضرت موسی ابن جعفر علیه السلام در فضیلت انتظار می فرمایند:أفضَلُ العِبادَةِ بَعدِ المَعرِفَةِ‌ إِنتِظارُ‌ الفَرَجِ؛ بهترین عبادت بعد از شناختن خداوند،‌ انتظار فرج و گشایش است.

بررسی احادیث موجود در مورد انتظار و دوران آخرالزمان و سیره ائمه معصومین نشان دهنده یک روش تربیتی خاص با محوریت انتظار بوده است .  امامان معصوم تلاش کرده اند تا با بیان مساله مهدویت و ظهور منجی بشریت و تشریح عدالت مهدوی ،  کمال اعتقادی مسلمانان را در مورد حکومت عدل الهی مطرح نمایند و در کنار آن با نشان دادن اهمیت انتظار از جریانهای ایجاد شده کاذب انحرافی جلوگیری نمایند. در طول تاریج بوده اند افرادی که به سبب انطباق و مصداق سازی  دچار انحراف شده اند و به کج راهه و بیراهه های هولناک سقوط غلطیده اند. انحراف از مسیر مهدویت در زمان حضور نیز رایج بوده و ائمه معصومین علیهم السلام با تبیین انتظار و وظیفه منتظر حقیقی به مقابله و مبارزه با چنین جریانهایی پرداختند.

در مساله ظهور نیز با در نظر گرفتن ابعاد مختلف انقلاب مهدوی ، انتظار منتظر جایگاه ویژه ای دارد بگونه ای که گاهی اهمیت آن از درک ظهور نیز بالاتر نشان داده شده است.امام باقر علیه السلام می فرمایند:

"ما ضر من مات منتظر لامرنا ألا یموت فی وسط فسطاط المهدی و عسکره" آنکه در انتظار امر ما بمیرد از اینکه در وسط خیمه مهدی و لشکرش از دنیا نرفته ضرر نکرده است.

انتظار حقیقی بگونه ای که در روایات  با ایستادگی در دینداری و تقوا  بیان شده است همان رنگ نباختن در مقابل تحقیر ها و تهمت ها و تضعیف هاست شاید از این روش رفتاری برخی به تندروی هم تعبیر بکنند اما در عصر غیبت تنها راه نجات از فتن و انحرافات همان بصیرت منتظر است . امیر المومنین علی ابن ابیطالب علیه السلام می فرمایند: بدانید آنان که در زمان غیبت حجت خدا در دین خود ثابت مانده و به خاطر طول مدت غیبت منکرش نشوند، روز قیامت با من هم درجه خواهند بود.